დერმატოლოგია
როზაცეა
როზაცეის გამომწვევი მიზეზები ჯერჯერობით უცნობია, თუმცა არსებობს რამოდენიმე ფაქტორი, რაც ხელს უწყობს დაავადების განვითარებას, თვითოეულ მათგანს კი თავისი წვლილი შეაქვს დაავადების ჩამოყალიბებაში:
- დაავადებისადმი გენეტიკური განწყობა;
- კავშირი შინაგანი ორგანოების დაავადებებთან, მაგალითად კუჭნაწლავის ტრაქტის დაავადებები და ჰიპერტონია;
- ტკიპა - Demodex folliculorum
როზაცეის დამახასიათებელი ლოკალიზაციის ადგილებია - ცხვირი, ლოყები, შუბლი და ნიკაპი. უფრო იშვიათია - ყურის უკანა მიდამო, ზურგის ზედა ნაწილი, კისერი და თავის თმიანი ნაწილი. ქალებში გამონაყარი ხშირია ლოყებზე და ნიკაპზე, მამაკაცებში - ცხვირზე. ჩვეულებრივ დაავადება დუნედ მიმდინარეობს და გარკვეული სტადიურობა ახასიათებს:
- ტრანზიტორული ერითემა - გრძელდება რამოდენიმე საათს და ლოკალიზდება სახის შუა ნაწილში. მაპროვოცირებელი ფაქტორებია: მზე, ემოციური სტრესი, ცხელი და ალკოჰოლური სასმელები, საუნა და სხვ.
- პერსისტიული ერითემა და ტელეანგიექტაზიები (როზაცეის I სტადია) - გრძელდება რამოდენიმე დღე ან კვირა, ჩნდება მრავლობითი ტელეანგიექტაზიები, განსაკუთრებით ლოყებზე, რაც პაციენტის დისკომფორტს იწვევს.
- პაპულები და პუსტულები (როზაცეის II სტადია) - ერითემის ფონზე თანდათან ვითარდება წვრილი, ხშირად შეჯგუფებული პაპულები, ცხვირზე, ცხვირ-ლოყის ნაოჭებზე, ნიკაპსა და შუბლზე, მათი ნაწილი ტრანსფორმირდება პუსტულებად. ამ სტადიისთვის ასევე დამახასიათებელია შეშუპება და კანის ინფილტრაცია.
- კვანძები და ბალთები (როზაცეის III სტადია) - ანთებითი გამონაყარი იმატებს ზომაში და ერთიანდება. ფიბროზი და ცხიმოვანი ჯირკვლების ჰიპერპლაზია ზოგჯერ იწვევს კანის ზოგიერთი რეგიონის დიფუზურ გადიდებას - ფიმებს.
- პერსისტირებული შეშუპება - პროგრესირებადი მკვრივი შეშუპება შუბლის წარბზედა და ლოყების მიდამოში;
- ლუპოიდური როზაცეა - ქუთუთოებისა და პირის ირგვლივ მრავლობითი მოწითალო-მოყავისფრო წვრილი პაპულები ან კვანძები ჩნდება.
- სტეროიდული როზაცეა - კორტიკოსტეროიდებით ხანგრძლივი მკურნალობა ზოგიერთ პაციენტებში იწვევს ერითემის გაძლიერებას, ატროფიას და ზოგჯერ პუსტულების და კომედონების გაჩენასაც;
- ოფთალმო როზაცეა - როზაცეა ხშირ შემთხვევაში თვალის დაზიანებას იწვევს: ბლეფარიტი, კონიუქტივიტი, ირიტი, ირიდოციკლიტი და ყველაზე სერიოზული პრობლემა - კერატიტი.
- ფიმები - ქსოვილის შემოსაზღვრული ნაწილის ზომაში მატება. არსებობს ფიმების სხვადასხვა ფორმები. კლასიკური მაგალითია, რინოფიმა - ცხვირის გადიდება. იშვიათი ფორმებია: მენოფიმა (შუბლი), გნათოფიმა (ნიკაპი), ითოფიმა (ყურები), ბლეფაროფიმა (ქუთუთოები).
- კონგლობატური როზაცეა - ნეკროზული ჰემორაგიული კვანძები და ბალთები. კისტოზური გამონაყარის გაერთიანება დერმის სიღრმეში, ფისტულების, დრენაჟული სინუსებისა და უხეში ნაწიბურების წარმოქმნა.
დაავადების ნებაზე მიშვება და თვითმკურნალობა არ ღირს - პირველი ნიშნების გაჩენისთანავე მიმართეთ ექიმ დერმატოლოგს, რადგან უყურადღებობის შემთხვევაში დაავადება უფრო მძიმე ფორმაში გადადის, რომელიც გაცილებით ძნელად ემორჩილება მკურნალობას.
როზაცეას მკურნალობისათვის კლინიკა ”მარჯანის” ექიმები გვთავაზობენ: პირველადი კონსულტაცია, ლაბორატორიული კვლევა და დიაგნოსტიკა, კაპილარების ელექტროკოაგულაცია, ქიმიური პილინგი, პროცედურები მაღალი ხარისხის პროფესიონალური კოსმეტიკით, კანის მოვლის საშუალებები - პროფესიონალური კოსმეტიკა.
როგორ ვებრძოლოთ როზაცეას - ზოგადი რეკომენდაციები
1. როზაცეის განვითარების რისკფაქტორები:
- ყავის, ჩაისა და სხვა კოფეინიანი სასმელების რეგულარული მიღება;
- მეტისმეტად ცხელი, ცხარე, სანელებლებიანი და შებოლილი კერძების მიღება;
- რეგულარული ულტრაიისფერი დასხივება (მზე და სო¬ლარიუმი);
- სტრესები;
- ალკოჰოლური სასმელების ჭარბი მიღება;
- ჩასახვის საწინააღმდეგო ჰორმონული საშუალებები;
- ცხელ ან ცივ გარემოში დიდხანს ყოფნა.
2. კანის მოვლა
დაზიანებული კანი განსაკუთრებულ მოვლას მოითხოვს. პირის დასაბანი წყალი უნდა იყოს ოდნავ თბილი, ხოლო ქაფი - მგრძნობიარე კანისთვის განკუთვნილი.
იკრძალება ალკოჰოლის, აცეტონის, ცხიმისა და ჰორმონა¬ლური დანამატების შემცველი ნებისმიერი კოსმეტიკური საშუალება. ზაფხულში შინიდან გასვლის წინ აუცილებლად წაისვით მზისგან დამცავი საცხი, ხოლო ყინვაში - სიცივისგან დამცავი.